İçindekiler
1. GirişGNU Solfege Yazılımına Hoş GeldinizHatalarÇevrimiçi kaynaklarSolfege Yazılımını İndirPosta listeleriAlıştırmaları seçmekSeçenekler penceresiÇalgılarKullanıcıHarici yazılımlarArayüzPratik YapSes ayarıİstatistiklerEğitim seti düzenleyicisiKulak eğitim deneme çıktısı düzenleyicisiİstatistikler hakkındaProfil Düzenleyicisi2. Alıştırmalar için Yardım bölümleriArmonik aralıkYapılandırmaMelodik AralıkYapılandırmaAralığı seslendirYapılandırAkoru nitelendirKadansı nitelendirSoruları düğmelere tıklayarak cevaplayınızMüziğe verilecek çok seçenekli cevaplarAkoru söyleRitmRitmi vurDikteDizilerEntonasyonSesi nitelendirElle yapılandırmaDakika başına vuruş sayısı12 rastgele notayı söyleyiniz.Aralıklar adlandırArmonik bağlantı diktesiTone in context3. Müzik KuramıDizilerAralıklarİkililerÜçlülerDörtlüBeşliAltılılarYedililerAralıklların Çevrimi4. Extending GNU SolfegeIntroductionFile locationsINSTALLDIRUSERDATALesson files and front page filesUser lesson filesLesson filesFile encodingUseful unicode charactersCommentsTypesGlobal variablesLesson file contentsHeader blockQuestion blockThe import statementThe rimport statementImport or includemusic objectsFunctionsOperatorsThe chordvoicing moduleThe compareintervals moduleThe dictation moduleThe elembuilder moduleThe element blockThe header blockThe question blockThe harmonicinterval moduleThe idbyname moduleQuestion blockThe identifybpm moduleThe idproperty moduleThe idtone moduleThe melodicinterval moduleThe nameinterval moduleThe rhythm moduleThe rhythmtapping moduleThe rhythmtapping2 moduleThe rhythmdictation moduleThe rhythmdictation2 moduleThe singanswer moduleThe singchord moduleThe singinterval moduleThe toneincontext moduleThe twelvetone moduleWriting your own modulesThe mpd moduleMidi instrument namesPercussion instrument namesA. GNU General Public License version 3
Şekiller
3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.7. 3.8. 3.9. 3.10. 3.11. 3.12.
Bölüm 1. Giriş
İçindekiler
GNU Solfege Yazılımına Hoş GeldinizHatalarÇevrimiçi kaynaklarSolfege Yazılımını İndirPosta listeleriAlıştırmaları seçmekSeçenekler penceresiÇalgılarKullanıcıHarici yazılımlarArayüzPratik YapSes ayarıİstatistiklerEğitim seti düzenleyicisiKulak eğitim deneme çıktısı düzenleyicisiİstatistikler hakkındaProfil Düzenleyicisi
GNU Solfege Yazılımına Hoş Geldiniz
Solfege bir
Bu programın amaçlarından biri de kaynak kodları konusunda hiç bir şey bilmeseniz bile yazılımı genişletebilme olanağına sahip olabilmenizdir. Eğer örneğin bazı özel akorlar üzerine pratik yapmak isterseniz, kendiniz bir ders dosyası yazabilirsiniz. Dosyaları okumak önemlidir ve size başlangıç için yazılmış dosyaları kullanmanızı ve bu dosyaları değiştirmenizi öneririz. Eğer iyi ders dosyaları oluşturursanız, bunları posta listelerine göndermek suretiyle mailinglist bu çalışmalarını paylaşabilirsiniz ve böylece oluşturduğunuz dosyalar programın bir sonraki sürümünde yerlerini alabilirler.
Hatalar
Hata raporları için http://bugs.solfege.org. Ya da, şu adrese e-posta gönderebilirsiniz <bug-solfege@gnu.org>. Genel konular ve betikler şu e-posta adresine gönderilebilir <solfege-devel@lists.sourceforge.net>.
Lütfen detaylı hata raporu gönderiniz. ” Programı başlatmayı denediğimde bir hata mesajı alıyorum” gibi bir ifade benim için yetersizdir. Hata raporu gönderirken şunlara dikkat ediniz:
- Solfege programının hangi sürümünü kullandığınızı belirtiniz. Eğer daha yeni bir sürümü varsa kontrol ediniz. Eğer sadece kararlı sürümü kullanmak istiyorsanız, bu durumda geliştirme sürümlerini test etme durumunda kalmazsınız.
- Hangi işletim sistemi kullanmaktasınız? Versiyonu nedir?
- Hata oluştuğunda tama olarak ne yaptığınızı tanımlayınız.
- Hata raporunun tam bir kopyasını gönderiniz. Size şifre gibi gözükseler de onların Solfege yazarı için çok daha büyük anlamı vardır.
Çevrimiçi kaynaklar
Solfege anasayfası http://www.solfege.org. Daha duruk bilgiler içeren daha küçük web sayfasının linkiSolfege – GNU Project – Free Software Foundation (FSF).
Solfege Yazılımını İndir
Kaynak kodunu indirebileceğiniz linkGNU Project Archives. Eğer maceracı biriyseniz, kararsız sürümü deneyebilirsiniz (biraz hatalı, fakat bazı yeni özellikle içerebilir) buradan yükleyebilirsinizGNU Project Archives. Bu sürümlerde daha çok hata olabilir, fakat yazılımın yeni özelliklerini deneme şansınız ve bazı hataları bulup raporlama şansınız var.
Kaynak kodu ve bazı önceden derlenmiş ikililere ulaşmak içinGNU Solfege – Browse Files at SourceForge.net.
Eğer Debian kullanıyorsanızapt-get install solfege komutu ile yazılımı yükleyip kurabilirsiniz.
Posta listeleri
<solfege-announce@lists.sourceforge.net>
Çok düşük trafik, azaltılmış ve Solfege yazılımının kararlı sürümlerinin duyurulması için kullanılacak olan bir link. (Subscription | Archive)
<solfege-devel@lists.sourceforge.net>
Eğer Solfege yazılımının yükleme ve kurulmasında bazı problemler yaşıyorsanız, ya da sorularınız, yorumlarınız veya Solfege geliştirmek ile ilgili fikirleriniz varsa, yazara veya Sourceforge’daki forumlara ileti göndermek yerine bunları listelere gönderiniz. solfege-devel listesine üye olmadan da ileti gönderebilirsiniz. (Subscription | Archive)
Hata raporlarının gönderildiği standart GNU adresi. Bu liste’nin şu anda iletildiği posta adresi <solfege-devel@lists.sourceforge.net>
Alıştırmaları seçmek
Alıştırmaları seçme, bağlantılara tıklayarak bir web sayfasına göz atmadaki yöntem gibi çalışır. Önceki sayfaya gitmek için, Alt+Left tuş kombinasyonunu ve açılıç sayfasına gitmek için ise F5 tuşuna basınız.
Seçenekler penceresi
Çalgılar
Hız
Müzik ve arpejler için hızı (saniye başına vuruş sayısı)ayarların. Bu değerler sıralanan alıştırma modülleri tarafından kullanılacaktır: aralıklarıkarşılaştır, armonikaralıklar, tonutanımla, melodikaralık, akorusöyle, aralığısöyle, onikiton, ritm, dakikabaşınavuruşubelirle, aralığıadlandır. Diğer alıştırmaların hız ayarları dosyasından veya alıştırmanın ayarlar sayfasından yapılacaktır.
Tercih edilen çalgı
Çoğu alıştırmada kullanılan midi çalgısı ve ses yüksekliğini ayarlayınız.
Akor çalgıları
Solfege akorları çalarken üç farklı çalgı kullanabilir. Bu çalgılardan biri en üstteki nota için, birisi ortadaki ses için diğeri de bas sesi için olacaktır. Eğer akorlardaki sesleri ayrıştırmakta zorlanıyorsanız böyle bir uygulama size yardımcı olacaktır.
Tercih edilen vurmalı çalgılar
Ritm sorusu başlamadan önceki saymada kullanılacak çalgıyı, ve soru sorulurken kullanılacak olan çalgıyı ayarlayınız.
Kullanıcı
Kullanıcının sesleri söylemesi istendiğinde Solfege bu bilgiyi bazı alıştırmalarda kullanır.
Kullanıcının söyleyebileceği en kalın/en ince ses
Bu döndürme düğmeleri Solfege yazılımına kullanıcının söyleyebileceği en tiz ve en pes sesi anlatır. Bu değerler yazılımın önerdiği değerlerdir sadece. Örneğin değerler c ile c’ arasına ayarlanmış ise yazılımın size küçük ve büyük ondalık değerler aralığındaki parametrede sesleri söylemesini istemek üzere ayarlamışsınız demektir, bu oranın dışındaki sesleri söylemek zorundasınızdır.
Cinsiyet
Solfege yazılımı kullanıcının cinsiyetini bilmelidir. Erkek sesi bayan sesine göre bir oktav aşağıdan tınladığı için kullanıcının cevaplandıracağı sorular hazırlanırken bu fark göz önünde tutulmaktadır.
Harici yazılımlar
Bu sayfaya eklediğiniz programların YOLU, Solfege tarafından aranacaktır. Eğer programlar YOL dışındaki yerlere kurulmuş ise, bu yolun tam adresini girmeniz gerekecektir. Aksi taktirde, bu bir dosyayı açmak istediğinizde programın bulunamadığına dair bir uyarı mesajı karşınıza gelecektir.
Eğer MS Windows kullanıyor ve programı kendinizin indirmesi ve kurması gerekiyorsa ve güncel ipuçlarına göz atmak istiyorsanız, lütfen www.solfege.org sayfasındaki indirme sayfasına göz atınız.
Dönüştürücüler
Farklı ses dosyalarının birbirleri arasında dönüştürmek için komut satırı verir. %(in)s dönüştürmemize kaynaklık eden dosyaya verilen ad olacak, ve %(out)s ise dönüştüğümüz dosyaya verilen ad olacaktır. Şöyle bir girdi yazmak %(out)s eğer doğru dosya son eki ile kaydedilmiş ise gerekli değildir.
Ses dosyası çalarlar
Farklı ses dosyası çalan komut satırları. %s çalınacak olan dosya adını alacaktır. Eğer siz yazmaz iseniz dizgenin sonuna eklenen dosya adı şöyle olacaktır %s.
Çeşitli
CSound ve MMA programlarının kullanımını gerektiren bir kaç alıştırma. Kulak eğitimi test çıktılarını elde etmek için sisteminizde lilypond-book kurulu olmalı, ve dvi formatındaki çıktıların alınabilmesi için latex kurulu olmalıdır. Sisteminizde latex kurulu değilse, sadece html çıktısı elde edersiniz.
Eğer girilen dosyanın son eki .py ise, o zaman betik Solfege ile aynı şekilde aynı python yorumlayıcı tarafından çalıştırılacaktır.
Arayüz
Yeniden boyutlandırılabilen ana pencere: Bu pencere ana solfege penceresini isteğinize göre boyutlandırmanızı sağlar.
Dili seç. Eğer Solfege otomatik olarak algılamaz ise dili elle seçebilirsiniz, veya Solfege yazılımınızı işletim sisteminizden farklı bir dilde çalıştırmak isteyebilirsiniz.
Ses klavye hızlandırıcılarını belirleyiniz
Buradan «Sesi belirle» alıştırması için klavye hızlandırıcılarını değiştirebilirsiniz. Hızlandırıcı için değiştirmek istediğiniz sıradaki sese tıklayın, sonra sıranın ikinci sütununa tekrar tıklayın. Son olarak da, sesin hızlandırıcısı için istediğiniz tuşa basın.
«Dvorak» ve «ASCII» düğmeleri Dvorak ve ASCII klavyeler için varsayılan değerleri ayarlayacaklardır.
Aralık klavye hızlandırıcıları
Buradan «Armonik aralık» ve «Melodik aralık» gibi aralık alıştırmaları için klavye hızlandırıcılarını değiştirebilirsiniz. Hızlandırıcı için değiştirmek istediğiniz sıradaki sese tıklayın, sonra sıranın ikinci sütununa tekrar tıklayın. Son olarak da, sesin hızlandırıcısı için istediğiniz tuşa basın.
«Dvorak» ve «ASCII» düğmeleri Dvorak ve ASCII klavyeler için varsayılan değerleri ayarlayacaklardır.
Pratik Yap
Eskisi çözülmeden yeni sorulara izin verilmez: ‘yeni’ düğmesini soru doğru cevaplanmadan veya kullanıcı "vazgeç" seçeneğini işaretlemeden etkisizleştir.
:Eğer soru yanlış ise soruyu tekrarla: Kullanıcı yanlış cevap verirse sesi tekrar çal.
Uzman kipi: Bu seçeneği etkinleştirmek şu özellikleri kullanan alıştırma isimletanımla and özelliğitanımla modüllerinin sadece ders dosyasının alt kısmındaki soru seçenekleri ile çalışma yapmanıza imkan verecektir. Uzman kipi etkinleştirildiğinde istatistik kaydı tutulmayacaktır.
Ses ayarı
Midi ayarı
Ses oluşturan alıştırmalar için, sesi çalmanın birkaç yolu vardır:
Ses yok:Bunu hata ayıklamak için veya Solfege yazılımını taşımak için kullan. Hiçbir ses çalınmaz, midi olayları bekletilmektedir.
ALSA aygıtını kullanKurulu ALSA için Python modülleriniz varsa, ALSA sekvansır’ını kullanabilirsiniz. Eğer işletim sisteminiz Linux ise, Yardım menüsünde istediğiniz modülleri indirip derleyebileceğiniz menü seçeneğiniz vardır.
Aygıtı kullan:Burada en iyi seçim genellikle /dev/music çünkü en iyi vurma çalgılar desteğine sahiptir. /dev/sequencer2 bu genellikle şuna simgesel bir linktir /dev/music. Eğer sisteminizde bu yoksa /dev/music, root olarak onu oluşturabilirsiniz (eğer linux çekirdeğinin 2.2 veya daha üstünü kullanıyorsanız):
cd /dev mknod music u 14 8
MS Windows işletim sisteminde bu seçenek Windows çokluortam çıkışı olarak etiketlenmiştir.
Dış midiçalar kullan:Bu seçenek eğer harici bir ses düzeneği kullanıyor veya ses kartınızdaki midi sentezleyici kötü ve timidity kullanmak istiyorsanız faydalı olabilir.
İstatistikler
3.15 veya daha eski sürümden İstatistikler
3.16.0 önceki Solfege sürümü istatistikleri pek çok küçük dosyada saklar. Solfege 3.16.0 sürümü bu dosyaları programı ilk kez kullandığınızda hiçbir şekilde yeni veri dosyalarına aktaramayacak, ancak eski dosyalar bilgisayarınızda duracaktır. Solfege 3.16.0 veya yeni bir sürüm kullanıyorsanız bu dosyaları silmek daha güvenli bir yoldur. Bu dosyaların saklandığı yerler: application data dizini altındaki statistics dizini.
İstatistikler
İstatistiklerin saklandığı dosyanın yeri statistics.sqlite dizini içindeki application data dizini. Dizinin tam yerine Dosya Yerleri menüsünün Yardım üstmenüsünden ulaşabilirsiniz. Sil düğmesine tıklayarak istatistiklerinizi sıfırlayabilir ve boş bir statistics.sqlite dosyası ile herşeye yeniden başlayabilirsiniz.
Eğitim seti düzenleyicisi
Eğitim seti düzenleyicisi soruların MİDİ/WAV/MP3/OGG dosyalarını üretmenize ve bunları pda, cep telefonu, MP3 çalar gibi taşınabilir aygıtlara yüklemenize olanak tanır. Çözüm tablosu çıktısını almanız için üretilecektir. Ondan sonra, MP3 çalıcınız ile izleri karışık sırada çalabilecek ve çözüm tablonuzu müziği doğru algılayıp algılamadığını anlamak için kullanabileceksiniz.
Eğitim seti düzenleyicinizi hangi alıştırmaların oluşturulacağını belirlemek için kullanırsınız. Daha sonra kullanmak üzere tanımınızı bir dosyaya kayıt edebilirsiniz. Her seferinde şu düğmeye Dışarı Aktar basarak seçtiğiniz dizinde yeni dosya setleri oluşur. Taşınabilir aygıtınıza oluşturduğunuz ses dosyalarını elle yüklemeniz gerekecektir.
Bu program size hoşunuza giden ders dosyalarından sorular türetmenize imkan tanır, fakat daha tipik bir yolu tercih ederseniz bir veya birkaç dersten yola çıkarak bir sürü soru türetmektir.
Farklı dosya yapılarını birbirleri arasında dönüştürmekte kullanılan programlar tercihler penceresini Grafik kullanıcı arayüzü sayfasında tanımlanmıştır. Eğer, MIDI dosyalarını WAV, MP3 veya OGG kipine dönüştürmekte sorunlar yaşıyorsanız oradaki tanımlamaları lütfen denetleyiniz.
Tablo başlıkları açıklaması
SayDers dosyasından üretilecek soruların sayısı.
TekrarlaHer sorunun tekrarlanma sayısı.
GecikmeSorular arasındaki gecikmenin ne kadar olacağı. Dörtlük nota uzunluğunda ayarlandı.
Kulak eğitim deneme çıktısı düzenleyicisi
Bu araca Dosya menüsünden ulaşabilirsiniz. Onun kulak eğitimi testlerini kağıda basmak için kullanabilirsiniz. Solfege belgenin 2 ayrı çıktı türünü üretecektr: biri öğrencilerin tamamlaması için, ve diğeri de cevap anahtarı olacaktır. Bu araç bir kullanıcıdan gelen istek üzerine eklenmiştir, fakat bize bu konuda bir geri dönüşte bulunulmamıştır. Bu yüzden, eğer gerçekten bu özelliği kullanıyorsanız, bundan bizim de haberimiz olması için lütfen bize ulaşın.
Gördüğünüz Ekle düğmesi alıştırmalar oluşturabileceğiniz ve etkin tüm alıştırmaları ağaç görünümde gösterildiği bir açılan menü gösterecektir. Bunu yazarken kullanılan alıştırma modüllerü idbyname, melodicinterval ve harmonicinterval alıştırma modülleridir. Ders dosyalarından yazılmış olan idbyname modülü, sadece chord, rvoice ve voice müzik objeleri desteklenmektedir.
Tablo oluştur bir seçenekler penceresi açacak ve siz bir dizini seçme veya oluşturma olanağı bulacaksınız, ve ardından bu dizine HTML veya LaTex ve resim dosyalarını kaydedebileceksiniz.
Kulak eğitimi testleri tanımları dosyalarını kaydedip ve yüklediğinizde, program rastgele soruları hatırlayacak, böylece bir dosyayı Tablo Oluştur düğmesine tıklayıp yüklediğinizde aynı test tekrardan oluşturulmuş olacaktır. Yeni bir rastgele soru seti oluşturmak için Rastgele Oluştur düğmesine basınız.
İstatistikler hakkında
Bazı alıştırmalar farklı zamanlardaki bazı istatistikleri göstereceklerdir: Oturum, Bugün, Son 7 gün and Toplam. Yazılım, iki tür tablo kullanmaktadır.
Yukarıdaki ekran görüntüsünde görünen ilk tabloda, ders dosyasındaki her sorunun bir satırı yer almaktadır. Yüzde doğru cevaplanan soruların sayısın yüzde değeri olarak gösterir. Sayı ise, soruların kaç kez sorulduğunu gösterir.
İkinci tür tabloda, sütunlar satırlar ile aynı etiketlere sahiptir, fakat etiketler tabloyu fazla genişlettikleri için görünmezler. Bu yüzden yukarıdaki ekran görüntüsünde, sütun 1’in sahip olması gereken etiket m3↑ ve sütun 2 M3↑dir. Her satırda etiket tarafından tanımlanan sorular için her sütun, kullanıcının farklı çözümlere sahip sorulara kaç kez cevap verdiğini anlatır. Kalın numaralar, doğru cevapların sayısını göstermektedir.
Profil Düzenleyicisi
Profil düzenleyicisi, işletim sisteminizde birden fazla Solfege yazılımını kullanıcıların paylaşmasına olanak tanır. Profiller config dosyasını paylaşacaklardır, fakat her kullanıcının ayrı istatistiği ve test sonucu olacaktır.
Eğer birden fazla profil varsa, program başlarken profil düzenleyicisi görüntülenecektir. Ayrıca profil düzenleyicisini şöyle de seçebilirsiniz: Profil Düzenleyicisi buradan ulaşın Dosya.
Seçin Başlangıçta sorma eğer başlangıçta profil düzenleyicisi görmek istemiyorsanız. Bu durumda program son kullanılan profili hatırlayacak ve programı son kullanılan profil ile açacaktır.
Bölüm 2. Alıştırmalar için Yardım bölümleri
İçindekiler
Armonik aralıkYapılandırmaMelodik AralıkYapılandırmaAralığı seslendirYapılandırAkoru nitelendirKadansı nitelendirSoruları düğmelere tıklayarak cevaplayınızMüziğe verilecek çok seçenekli cevaplarAkoru söyleRitmRitmi vurDikteDizilerEntonasyonSesi nitelendirElle yapılandırmaDakika başına vuruş sayısı12 rastgele notayı söyleyiniz.Aralıklar adlandırArmonik bağlantı diktesiTone in context
Armonik aralık
Bu alıştırma aralıkları çalışabilecek olduğunuz alıştırmalardan biridir. Anlayış basittir. Siz rastgele bir aralık çalınması için Yeni aralıkdüğmesine basarsınız ve aralığın hangi nitelikte olduğunu söylersiniz.
Eğer düğmeler arayüzünü kullanıyorsanız, temsil ettiği aralığı duymak için düğmelere sağ tıklamanız gerekir.
Yapılandırma
Alıştırmanın yapılandırma sayfasında, soruya cevap vermenin farklı yollarını seçebileceğiniz karma bir kutu vardır. Orada piyano, gitar, bas ve varsayılan düğmeler arabirimine ek olarak akordiyon’un birkaç türü vardır. Piyano arabirimini gösteren ekran görüntüsü aşağıdadır.
Melodik Aralık
Alıştırma rastgele aralıklar üretir veya siz bunları tanımlamaya çalışmalısınız.
Eğer düğmeler arayüzünü kullanıyorsanız, temsil ettiği aralığı duymak için düğmelere sağ tıklamanız gerekir.
Yapılandırma
Alıştırmanın yapılandırma sayfasında, soruya cevap vermenin farklı yollarını seçebileceğiniz karma bir kutu vardır. Orada piyano, gitar, bas ve varsayılan düğmeler arabirimine ek olarak akordiyon’un birkaç türü vardır. Piyano arabirimini gösteren ekran görüntüsü aşağıdadır.
Aralığı seslendir
Bu alıştırmada, Solfege yazılımı bir veya birden fazla aralığı gösterecektir ve bunları seslendirmelisiniz. Ne yazık ki , eğer Solfege yazılımının doğru seslendirme yapıp yapmadığınıza Solfege karar vermesi için sesleri bir mikrofona henüz söyleyemiyorsanız, o zaman doğru söyleyip söyleyemediğinize kendiniz karar vermek zorundasınız.
Yapılandır
İnsan sesi bölgesinde kalarak bu yazılım bir soru sormayı deneyecek, ki bu işlem tercihler penceresinde yapılandırılmıştır. Bazen, soruları daha makul ses sınırları içinde kullanmak pek mümkün olmamıştır, örneğin bazı alıştırmalar öyle programlanmıştır ki yukarı doğru giden pek çok aralık oluşturulmuştur.
Akoru nitelendir
Bu alıştırmanın amacı çalınan akoru nitelendirmektir.
Alıştırmaya Yeni düğmesine basarak başlayın. Solfege siz düğmeye basınca bir akor çalacaktır, ve boş dizeğin altındaki düğmelerden birine basarak bu akoru nitelendireceksiniz.
Eğer tahmininiz doğru ise, program akoru dizekte gösterecek ve durum çubuğunda "Doğru" mesajı yanıp sönecektir. Bundan sonra siz Yeni düğmesine basarak yeni bir soruya hazırlanacaksınız.
Eğer tahmininiz yanlış ise durum çubuğunda "Yanlış" mesajı gözükecektir.
Kadansı nitelendir
Kadansları ona ait düğmelere basarak nitelendirebilirsiniz. As acknowledged in bug #5 we need cadence exercises in Solfege.
Solefege yazılımının bu sürümünde, sadece majör kadanslara ait bir alıştırmamız vardır. Bu alıştırmada, ekseni algılamak için bir majör dizi çalınmaktadır. Belki bu çok azdır? Sorudan önce tam bir I-IV-V-I bağlantısını duymaya istiyor muyuz? Ya da alıştırmasını yapmak istediğimiz kadansı içeren bir müziğe ihtiyacımız olabilir. 3.12.0 sürümünü çıkarmadan önce karar vermemiz gereken konulardan biri de budur. Yorumlarınızı ve müziklerinizi şuraya eklenebilir bug #5.
Soruları düğmelere tıklayarak cevaplayınız
Bu sayfa tüm alıştırmaların bulunduğu genel yardım sayfasıdır ve bu alıştırmalar idproperty alıştırma modülü kullanılarak yazılmıştır. Alıştırmalar daha detaylı yardım metinleri ile görüntülenecektir.
Sorunun cevabını duyarak veya görüntüleyerek almak için düğmeye tıklayınız. Alıştırmaların başında çoğunlukla o alıştırmanın amacını belirten bir başlık göreceksiniz.
Müziğe verilecek çok seçenekli cevaplar
Bu sayfa tüm alıştırmaların bulunduğu genel yardım sayfasıdır ve bu alıştırmalar idproperty alıştırma modülü kullanılarak yazılmıştır. Alıştırmalar daha detaylı yardım metinleri ile görüntülenecektir.
Yukarıdaki ekran görüntüsü bir alıştırmanın nasıl göründüğünü göstermektedir.
Alıştırma bir soru içerecek ve bir müzik çalacaktır, ve düşmelerden oluşan tablodaki sütünlardaki cevaplardan birini seçeceksiniz. Bir sütündaki doğru cevabı seçerseniz, etiket kalın olacak ve "Doğru" mesajı durum çubuğunda yanıp sönecektir.
Alıştırmada bir Arpeji tekrarla düğmesi bulunur, bu durum soru veya soruların arpej olarak da çalınabilme olacağı varsa geçerlidir.
Akoru söyle
Eğer bir koro yönetiyorsanız, eğer yakınınızda piyano yoksa, tüm partilerin ilk başlangıç seslerini söylemelisiniz, ya da bir diyapasonunuz olmalı. Eğer erkekseniz, kadın seslerini bir oktav aşağıdan söylemelisiniz.
Yazılım LA sesini (440 hz) sizin için çalacaktır, ve söylemeniz gereken akoru gösterecektir. Solfege yazılımı henüz mikrofonu desteklememektedir, bu yüzden cevabınızın doğruluğunu kendiniz kontrol etmelisiniz.
Ritm
Yazılım rastgele üretilmiş bir ritm çalacak ve kullanıcının ritmi yeniden üretmesi gerekecektir. ‘Kullanıcı’ değişik ritmik ögeleri içeren düğmelere tıklayarak ritmleri girecektir.
Yeterli ritmik unsurları girdikten sonra, Solfege cevabınızı kontrol edecektir. Eğer herşey doğruysa mutlu bir yüz çıkacak, eğer değilse üzgün bir surat gözükecek ve tüm yanlış ritmler gösterilecektir.
Üzgün surata tıkladığınızda ya da sayfanın üstündeki ritm düğmelerine tıkladığınız zaman, eğer cevaplarınızdan bazıları yanlış ise, baştan sona tüm yanlış ögeler kaldırılacaktır (cevabınızdaki doğru ritmler korunacaktır).
Önerinizi duymak için ‘Çal’ düğmesine tıklayabilirsiniz.
Bu alıştırmadaki sorular ritm ögelerinin rastgele seçimi ile oluşturulmaktadır aynı zamanda. Bunun yapmanın en iyi yolu bu değildir, ve umarız daha sonraki sürümlerde soruları harmanlamanın daha akılcı yolunu bulacağız.
Ritmi vur
Yazılım rastgele üretilmiş bir ritm çalacak ve kullanıcının ritmi yeniden üretmesi gerekecektir. ‘Kullanıcı’ değişik ritmik ögeleri içeren düğmelere tıklayarak ritmleri girecektir ve şu düğme kullanılacaktırBuraya vur.
Dikte
Bu alıştırmaya dikte alıştırması denir, fakat ders dosyaları hazır ise bu alıştırmalar başka şekillerde de kullanılabilir:
- Solfege yazılımı kağıda yazacağınız bir müziği çalar. Müziğin küçük parçalarını tekrar etmesi için dörtlük nota şeklindeki düğmeye basın. Bir hata yapıp yapmadığınızı kontrol etmek için Göster düğmesini tıklamalısınız.
- Bu alıştırmayı deşifre amaçlı kullanabilirsiniz. Alıştırmaya başladığınızda, Göster’e basın ve müziği söylemeye çalışın. Ondan sonra programın müziğin tamamını çalması için Çal’a veya dörtlük nota şeklindeki düğmelere basın. Başarılı olup olmadığınıza kendiniz karar vermek durumundasınız.
Diziler
Diziler karışık sıradadır. Örneğin yunan lidyen dizisi (C-D-E-F-G-A-B-C) ortaçağ ve modern lidyen (C-D-E-F#-G-A-B-C) dizisinden farklıdır. Aşağıdaki talo GNU Solfege yazılımının bu sürümünde kullanılan dizileri göstermektedir here.
Solfege yazılımı dizi alıştırmalarının sadece üç çeşidini içerir.
- Solfege bir dizi çalacaktır, ve diziyi dizi adlarının olduğu düğmelerden birine tıklayarak tanımlamalısınız.
- Solfege bir dizi çalacaktır, ve siz dizinin yapısını tanımlamalısınız. Bu diziler size ‘1’, ‘2’ ve ‘3’ gibi düğmelerden oluşan etiketlerle gösterilecektir. Bu numaralar küçük ikili, büyük ikili ve küçük üçlü aralıklarını temsil edeceklerdir.
- Solfege size bir dizi çalacak ve siz de dereceyi belirleyeceksiniz. Örneğin, Solfege doğal minör dizisini almış ve bu diziyi size dizinin herhangi bir sesinden başlayarak çalmaya başlayabilir, ve siz dizinin hangi notadan başladığını belirlemelisiniz.
Entonasyon
Bu alıştırmada, Solfege bir aralık çalacak ve aralığın nasıl temiz söyleneceğini söylemelisiniz. Bunu ‘çok küçük’, ‘temiz’ or ‘çok büyük’ düğmelerine tıklayarak yapabilirsiniz. Bu üç değmeden birinin olmaması da mümkündür.
Sesi nitelendir
Bu ses hafızası ve aralık alıştırmasının birleşimidir. Bazı kişiler bu tür bir çalışmanın size mükemmel bir duyuş yetisi (absolut kulak) kazandırdığına inanırlar, ama ben inanmıyorum.
Programın temelinde size bir ses duyurup bunu belirlemenizi istemek ve bu sesi bir önce verilen ses ile karşılaştırmanızı beklemektir.
Başlamak için program size bir ses çalacak ve onun adını durum çubuğunda gösterecektir. Siz sesleri piyano tuşesine tıklayarak veya klavye tuşlarındaki kısayol tuşlarına basarak nitelendireceksiniz.
Bir sesi doğal yoldan tahmin etmeden duymak için piyano tuşesine tıklayın. (Bazıları buna kopya çekmek diyor…)
Solfege have a set of exercises that you can find by clicking “Identify tone” on the front page. You should start with the first exercise, and move to the next each time you can practise from some minutes and still have quite a good score, for example 96% correct.
Elle yapılandırma
Eğer ön sayfadan "Kendi Yapılandır" seçeneğini seçersen bu alıştırmayı istediğiniz gibi yapılandırabilirsiniz.
Bu alıştırmayı kullanmanın bazı yolları vardır. Kişisel olarak, bu alıştırmayı çok kullanmadım, ve aşağıdaki kısımlar sadece önerilerden ibarettir.
Nota nota
Start with only the notes c-d-e at weight 1. When your score is at least 96% correct, you add the tone f and continue. Add one new tone until you practise with all 12 tones. Doing this is the same as using the predefined exercises and following the instructions in the start of this chapter.
Ağır LA
Ağırlık 11 (veya daha yüksek) derecesinde sesi yapılandırın ve seslerin tümünün ağırlığı 1 olsun. Bu yolla program sesi daha sık çalacak, böylece sesi hatırlayacak ve bu sesi diğer sesleri hatırlamak için bir referans sesi olarak görmeye başlayacaksınız. Bu şekilde bir süre pratik yaptıktan sonra, daha zor alıştırmalara daha cesaretle geçebileceksiniz.
Yapılandır
Eğer "Kendiniz Yapılandırın"ı çalıştırırsanız, yapılandır penceresinin tepesinde farklı seslerin ne kadar önemli olduğunu programa söyleyeceksiniz. Eğer örneğin siz bir sese 11 puan, tümünden herbirine 1 puan verirseniz (11+11*1)/11*100 = 50% rastgele tonlar bir la olacaktır.
Aşağıda rastgele seslerin hangi oktavdan geleceğini seçebilirsiniz.
Bundan sonra eskisini çözdüyseniz Solfege otomatik olarak size yeni bir soru soracaktır.
Aşağıdaki çerçevede eğer cevabınız yanlışsa, bazı kendiliğinden açıklanmış güzel seçenekleri ayarlayabilirsiniz.
Klavye kısayolları tercihler penceresinde ayarlanabilir.
Dakika başına vuruş sayısı
Yazılım metronom gibi bir tempo çalacaktır. Dakika başına kaç vuruş çalındığını tahmin etmelisiniz. Her düğme bir tempoyu simgeler, ve yazılım sadece kalın metine sahip tempoları çalacaktır. Temponun durumunu değiştirmek için düğmenin üzerine sağ tıklayınız.
Dikkat: ritmin bağlı olduğu özellik gtk timeout_add işlevidir, bu yüzden çok da kesin değildir.
12 rastgele notayı söyleyiniz.
Bu alıştırmada, program dizideki tüm on iki sesi karışık sırada gösterecek ve dizinin ilk sesini çalacak. Sonra, siz tüm sesleri söyleyebilir ve son sesin uyup uymadığını kontrol edebilirsiniz. Bu yüzden bu çalışma, aralıkları söyleme alıştırmasından ziyade deşifre sınavı gibidir. Bu sebeple, önce diğer aralık alıştırmalarını denemelisiniz.
Aralıklar adlandır
Bu alıştırmada, Solfege bir aralık gösterecek, ve siz de aralığı niteleyeceksiniz. Bu bir müzik teorisi alıştırmasıdır, ve kulak eğitim alıştırması değildir. Aralıkları nasıl niteleyebileceğinizi öğrenmek için şunu okumalısınız “Aralıklar”.
Aralığı düğmeye tıklayarak özel ismini ve genel ismini söyleyerek nitelersiniz.
Armonik bağlantı diktesi
Bu alıştırmada, Solfege size bir müzik çalacaktır, ve siz armonik bağlantı alıştırmasını simgeleyen düğmelere tıklamalısınız.
Tone in context
Click New and the program will play some music, usually a cadence, followed by a tone. The user should find the tone’s position in the key represented by the cadence and answer clicking the buttons labeled 1 to 7.
Bölüm 3. Müzik Kuramı
İçindekiler
DizilerAralıklarİkililerÜçlülerDörtlüBeşliAltılılarYedililerAralıklların Çevrimi
Diziler
Davide Bonetti önemli boyutta dizi alıştırmaları ve tüm dizileri anlatan sayfalarla önemli katkılarda bulunmuştır. Bu sayfaları bulabileceğiniz yer burasıdır.
Aralıklar
Müzik kuramında iki nota arasındaki uzaklıktan bahsederken aralık kelimesini kullanırız. Eğer iki ses aynı anda duyuluyorsa buna armonik aralıklar, eğer peşpeşe duyuluyorlarsa melodik aralıklar deriz.
Aralık adları iki parçadan oluşur. Örneğin "büyük üçlü" and "tam beşli". Walter Piston’un "Armoni" kitabında bu iki parça özel isim ve genel isim olarak tanımlanmıştır. Wikipedia sayfalarında bu iki parça aralık niteliği ve aralık numarası olarak tanımlanır. Bazıları ise aralıklardan bahsederken sayısal boyut terimini kullanmaktadır.
Genel ismi arızaları gözardı ederek dizek üzerindeki perdeleri sayarak bulursunuz. Böylece eğer adlandırmak istediğiniz aralık Mi’den Sol diyez’e gidiyorsa, 3 ses (mi, fa, sol) sayarız ve genel ismin üçlü olduğunu görürüz.
Özel isim bize aralığın tam adını anlatır. Sesdeşler, dörtlüler, beşliler ve sekizliler eksilmiş, saf veya artmış olabilir. İkililer, üçlüler, altılıar ve yedililer küçük, büyük, eksiltilmiş veya arttırılmış olabilir. Bir küçük aralık, büyüğüne göre yarım perde daha küçüktür. Bir eksiltilmiş aralık minör aralığına göre bir yarım perde daha küçük, bir arttırılmış aralık tam veya büyük olanına göre yarım perde daha büyüktür.
Arızalar aralığın boyutunu değiştirebilirler. Bir aralığın ikinci sesine diyez veya ilk sesine bir bemol eklerseniz arlık yarım perde daha büyük olacaktır. Ve ikinci ses bemol veya birinci sese diyez eklerseniz aralık bir yarım perde daha küçük olacaktor. Gelen bölümde aralıkların adlandırılması daha detaylı biçimde anlatılmaktadır.
İkililer
İkilileri tanımak kolaydır: dizekteki komşu seslerdir bunlar. Notanın biri çizginin tam içinde ötekisi ise bir sonraki veya bir önceki boşluktadır. Küçük ikili yarım perde, büyük ikili tam perde uzaklığındadır.
İkilileri tanımayı öğrenmek için, önce doğal skalada hangi sesler arasında ikililerin kendiliğinden oluştuğunu anlamalısınız. Burada gördüğünüz gibi Şekil 3.1, “”, sadece E-F ve B-C sesleri küçük ikilidir. Diğerlerinin tümü büyük aralıklardır. Buraya bakarak Şekil 3.1, “” piyano tuşesinden de bunu doğrulayabilirsiniz. Göreceğiniz gibi E ve F ile B ve C arasında hiç siyah tuş yoktur.
Şekil 3.1.
Eğer ikililer arıza almış ise, aralığın boyutunda bunların neyi değiştirdiğine bir bakalım. Bir kaç aralık tanımlayalım!
Şekil 3.2.
Şu aralıkdan arızayı kaldıralım Şekil 3.2, “” ve F-G seslerinin büyük ikili oluşturduğunu görelim. İkinci sese bemol eklediğimizde, aralığın boyutu yarım perde küçülür, ve küçük ikili olur.
Şekil 3.3.
Arızaları kaldırınca, A-B’nin büyük ikili olduğunu görürüz. Hatırlıyorsunuz Şekil 3.1, “”, değil mi? Sonra La sesine bemol ekleyince aralık artık ikili olur. Ve Si sesine de bemol ekleyince, aralık büyük ikili olur.
Şekil 3.4.
Arızaları kaldırınca Mi-Fa’nın küçük ikili olduğunu görürüz. Alttaki sese bemol ekleyince, iki ses arasındaki aralık bir yarım perde açılır, ve büyük ikili olur. Üstteki sese diyez eklersek aralık yarım perde daha büyür ve artmış ikili olur.
Üçlüler
Bir küçük üçlü aralığı, bir küçük ve bir büyük ikiliden veya üç yarım perdeden oluşur. Bir büyük üçlü aralığı iki büyük ikiliden veya dört yarım perdeden oluşur. Şekil 3.5, “” tüm doğal yapıdaki üçlüleri gösterir. Büyük aralıkları ezberlemelisiniz, Do-Mi, Fa-La ve Sol-Si. Bunun dışındaki diğer dört aralık küçüktür.
Şekil 3.5.
Bundan sonra arızaların aralıkların özel isimlerini nasıl değiştirdiğine bakabilirsiniz. Bu ikililerin başına gelen yöntemle aynıdır.
Dörtlü
Düz dörtlü 2½ perde, veya iki büyük ikili ve bir küçük ikiliden oluşur. Şekil 3.6, “” doğal dizideki tüm dörtlüleri gösterir. Fa-Si arasındaki dörtlünün artmış ve diğer altısının düz olduğunu ezberlemelisiniz.
Şekil 3.6.
Beşli
Düz beşli 3½ perde, veya üç büyük ikili ve bir küçük ikiliden oluşur. Şekil 3.7, “” doğal yapıdaki tüm beşlileri gösterir. Si-Fa dışındaki artmış dışındaki diğerlerinin düz beşli olduğunu ezberlemelisiniz.
Şekil 3.7.
Eğer aralıkta arıza varsa, bunun aralığın boyutunu nasıl değiştirdiğini kontrol etmeliyiz. Bir eksiltilmiş beşli tam beşliden bir yarım perde daha küçük, ve bir artmış beşli bir yarım perde daha büyüktir. Aşağıda bununla ilgili bir kaç örnek bulacaksınız:
Şekil 3.8.
Şuradan anımsarsanız Şekil 3.7, “” Si-Fa artık beşlidir. Burada alttaki ses Şekil 3.8, “” bemol almış olup aralığı bir yarım perde büyütür ve aralığın niteliğini eksiltilmiş den tam beşliye dönüştürür.
Şekil 3.9.
Şurada da görüldüğü gibi Şekil 3.7, “” Mi-Si aralığı tam beşlidir. Burada Şekil 3.9, “” Mi bir bemol almakta olup, aralığı artmış hale getirmektedir. Fakat ardından Si çift bemol alarak aralığı iki yarım perde küçük hale getirir ve aralığı eksik beşliye dönüştürmektedir.
Altılılar
Altılılar tanımlanması en kolay aralıklardır çünkü aralığı çevirdiğimizde aralık üçlü olur. Sonra gelen kural uygulanmaya başlar:
- Eğer üçlü eksiltilmiş ise, o zaman altılı artmış olur
- Eğer üçlü küçük ise, altılı büyük olur
- Eğer üçlü büyük ise, altılı küçük olur
- Eğer üçlü artmış ise, o zaman altılı eksiltilmiş olur
Eğer aralıklar size zor gelirse, Mi-Do, La-Fa ve Si-Sol seslerinin küçük olduğunu ezberleyin. Diğer dördü büyüktür. Sonra, arıza varsa özel adları değiştirip değiştirmediğini kontrol edin. Bunu ikililere yaptığımız gibi diğerlerine de uygulayabiliriz.
Şekil 3.10.
Yedililer
Yedililer, altılılara yapıdlığı tanımlanırlar. Yediliyi çevirdiğinizde, ikili elde edersiniz.
Eğer aralıkları çevirmek size zor gelirse, Do-Si ve Fa-Mi seslerinin küçük olduğunu ezberleyin. Diğer beşi büyüktür. Sonra, arıza varsa özel adları değiştirip değiştirmediğini kontrol edin. Bunu ikililere yaptığımız gibi diğerlerine de uygulayabiliriz.
Şekil 3.11.
Aralıklların Çevrimi
Bir aralığın çevrimini yaparken birinci sesi bir oktav yukarı veya ikinci sesi bir oktav aşağıya alırsınız. Böylece genel isimlerde şöylesi değişiklikler olur:
- İkililer çevrilince yedili olur.
- Üçlü çevrilince altılı olur.
- Dörtlü çevrilince beşli olur.
- Beşli çevrilince dörtlü olur.
- Altılı çevrilince üçlü olur.
- Yedili çevrilince ikili olur.
Özel adlı aralıklardaki değişikli ise şöyle olur:
- Eksiltilmiş aralık çevrilince artmış olur.
- Küçük çevrilince büyük olur.
- Tam, tam kalır.
- Büyük çevrilince küçük olur.
- Artmış çevrilince eksiltilmiş olur.
Aşağıda iki örnek vardır, bir büyük üçlü çevrilmiş ve küçük altılı olmuş, ve bir küçük yedili çevrilmiş ve büyük ikili olmuştur.
Şekil 3.12.
Boyle gidiyor faydalı bir programdır tavsiye ederim.
Alıntıdır