Merhaba arkadaşlar en son bir kaç sene önce mikrafonlarla ilgili bir konu açmıştım detaylı ve yararlı bir anlatım olduğunu düşünüyorum bu sefer size DAW(Digital Audio Workstation) yani Dijital Ses İşleme İstasyonları ve Dijital Audio’nun temel matematiğinden bahsedeceğim.
DAW
Dijital ses işleme istasyonu elektronik bir ortamda/sistemde ses kayıt ve editleme işlemlerinin yapıldığı ortama verilen isimdir.Bu işlemleri ses editleme programlarında midi ile dijital sesi ilişkilendirip yapmakta mümkündür.Başlangıçta 1980’li yıllarda örneklenmiş ve sentezlenmiş sesleri oynatmanın yanı sıra ses kaydetmek,düzenlemek için tasarlanmış bir micro işlemci tabanlı sistemi ifade etmek için kullanılan birterim olarak kabul edilmiştir.Bir masaüstü bilgisayar ile birlikte,Daw Terminolojisi ses donanım arayüzleri ile bir ana bilgisayarda ,Multi-track ses ve Midi işlemek için yazılım oluşturulup bir sistemi kapsayacak şekilde geliştirilmiştir.Ayrıca, MIDI klavye ile bir müzik notasyonu yazılımın içine veya doğrudan DAW ses örnekleyici yazılımın içine notlar girmek için kullanılabilir.
Dijital Audio
Analog kayıt teknolojisi voltaj değişimlerini kullanır.Analog sinyalden dijital sinyale dönüşüm için,düzenli bir grafik çizelgesi olan analog sinyal üzerinden,belirlenen periyodlarda örnekler arnekler alınarak dalga formu kopyalanmaya çalışır.Bu işlem Binary Kodlama tekniğiyle gerçekleştirilir.Binary Code:Verilerin ikili rakam sistemi yani 0 ve 1 olarak gösterilmesidir.
Quantize:Örnekleme yapılacak sinyalden genlik bileşenlerine yerleştirmek üzere gerçekleşen işlemdir.
1 Byte=8 bit
8 bit word=nnnn nnnn =256 birim
16 bit word=nnn nnnn…=65,536 birim
20 bit word=1,048,576 birim
24 bit word=16,777,216 birim
Örnekleme Sample Rate:Örnekleme oranı dijital audio sinyali için analog sinyalden her bir saniyeden alınan örnekleme sayısını belirtir.
Bit Rate:Dikey boyutta gerçekleştirilen işlem ise bit rate işlemidir.Sinyalin belirli bir zamandaki amplitude(genlik) değerini taklit etme amaçlıdır.Aynı zamanda örneklenen sinyaldeki dinamik alanı belirler.
Örnek:16 Bit:96 dB
24bİT:144 dB
Örnekleme Nyquist Teorimteo:Bu teorime göre frekans genişliğine sadık kalınarak örnekleme gerçekleştirilebilmesi için,o frekansın en az iki katı oranında örnekleme sayısının olması gerekmektedir.
Sample Rate2*örneklenecek en yüksek frekans.
Açarsak:) :20 kHz’lik bir sinyali örnekleyebilmek için ,örnekleme frekansının minimum 40kHz olması gerekmektedir.Eğer örnekleme frekanslarının örnekleyemeyeceği bir frekans sisteme girmeye çalışırsa küçük ihtimal,Anti-Aliasing denilen Low Pass filitreler bu frekansları elemine eder.
Dithering:Analog sinyalden alınan örnekler küçük zaman dilimlerini içerse dahi gerçekleştirilen işlem sonrası sinyal üzerinde bozulma olarak duyabileceğimiz küçük kare dalga formları oluşacaktır.Bu formu yoketmek için Quantizasyon işlemi sırasında raslantısal sayılardan oluşan bir noise(gürültü) sinyalin üzerine aktarılır.Dithering dalga formunun üzerine bilerek gürültü ekleme işlemidir.Bu işlem dalga formu üzerindeki köşeli yapıyı bozarak analog dalga formuna yaklaşılmaya çalışılır.
Quantizasyon(Kantizasyon):Voltaj değerleri genliğe göre belirlenir.Düşük voltaj değerleri sık aralıklarla,yüksek voltaj değerleri ise daha uzun aralıklarla numaralandırılır bunun sebebi insan kulağının logaritmik duymasıdır.Siyanlin karşılığı olan değer tam bir sayıya denk gelmiyorsa dönüştürücü(converter) bunu en yakın alt veya üst değere yuvarlar.
NOT:Bit Rate Dikeydeki örnekleme.Sample Rate:1 sn’de alınan örnek sayısıdır.
DAW
Dijital ses işleme istasyonu elektronik bir ortamda/sistemde ses kayıt ve editleme işlemlerinin yapıldığı ortama verilen isimdir.Bu işlemleri ses editleme programlarında midi ile dijital sesi ilişkilendirip yapmakta mümkündür.Başlangıçta 1980’li yıllarda örneklenmiş ve sentezlenmiş sesleri oynatmanın yanı sıra ses kaydetmek,düzenlemek için tasarlanmış bir micro işlemci tabanlı sistemi ifade etmek için kullanılan birterim olarak kabul edilmiştir.Bir masaüstü bilgisayar ile birlikte,Daw Terminolojisi ses donanım arayüzleri ile bir ana bilgisayarda ,Multi-track ses ve Midi işlemek için yazılım oluşturulup bir sistemi kapsayacak şekilde geliştirilmiştir.Ayrıca, MIDI klavye ile bir müzik notasyonu yazılımın içine veya doğrudan DAW ses örnekleyici yazılımın içine notlar girmek için kullanılabilir.
Dijital Audio
Analog kayıt teknolojisi voltaj değişimlerini kullanır.Analog sinyalden dijital sinyale dönüşüm için,düzenli bir grafik çizelgesi olan analog sinyal üzerinden,belirlenen periyodlarda örnekler arnekler alınarak dalga formu kopyalanmaya çalışır.Bu işlem Binary Kodlama tekniğiyle gerçekleştirilir.Binary Code:Verilerin ikili rakam sistemi yani 0 ve 1 olarak gösterilmesidir.
Quantize:Örnekleme yapılacak sinyalden genlik bileşenlerine yerleştirmek üzere gerçekleşen işlemdir.
1 Byte=8 bit
8 bit word=nnnn nnnn =256 birim
16 bit word=nnn nnnn…=65,536 birim
20 bit word=1,048,576 birim
24 bit word=16,777,216 birim
Örnekleme Sample Rate:Örnekleme oranı dijital audio sinyali için analog sinyalden her bir saniyeden alınan örnekleme sayısını belirtir.
Bit Rate:Dikey boyutta gerçekleştirilen işlem ise bit rate işlemidir.Sinyalin belirli bir zamandaki amplitude(genlik) değerini taklit etme amaçlıdır.Aynı zamanda örneklenen sinyaldeki dinamik alanı belirler.
Örnek:16 Bit:96 dB
24bİT:144 dB
Örnekleme Nyquist Teorimteo:Bu teorime göre frekans genişliğine sadık kalınarak örnekleme gerçekleştirilebilmesi için,o frekansın en az iki katı oranında örnekleme sayısının olması gerekmektedir.
Sample Rate2*örneklenecek en yüksek frekans.
Açarsak:) :20 kHz’lik bir sinyali örnekleyebilmek için ,örnekleme frekansının minimum 40kHz olması gerekmektedir.Eğer örnekleme frekanslarının örnekleyemeyeceği bir frekans sisteme girmeye çalışırsa küçük ihtimal,Anti-Aliasing denilen Low Pass filitreler bu frekansları elemine eder.
Dithering:Analog sinyalden alınan örnekler küçük zaman dilimlerini içerse dahi gerçekleştirilen işlem sonrası sinyal üzerinde bozulma olarak duyabileceğimiz küçük kare dalga formları oluşacaktır.Bu formu yoketmek için Quantizasyon işlemi sırasında raslantısal sayılardan oluşan bir noise(gürültü) sinyalin üzerine aktarılır.Dithering dalga formunun üzerine bilerek gürültü ekleme işlemidir.Bu işlem dalga formu üzerindeki köşeli yapıyı bozarak analog dalga formuna yaklaşılmaya çalışılır.
Quantizasyon(Kantizasyon):Voltaj değerleri genliğe göre belirlenir.Düşük voltaj değerleri sık aralıklarla,yüksek voltaj değerleri ise daha uzun aralıklarla numaralandırılır bunun sebebi insan kulağının logaritmik duymasıdır.Siyanlin karşılığı olan değer tam bir sayıya denk gelmiyorsa dönüştürücü(converter) bunu en yakın alt veya üst değere yuvarlar.
NOT:Bit Rate Dikeydeki örnekleme.Sample Rate:1 sn’de alınan örnek sayısıdır.
Alıntı Değildir Keyifli Okumalar.